Welkomwoord Jo Kneepekens voorzitter stichting Nationaal Indie-monument 1945-1962

Zeer geachte gouverneur, bestuurders, genodigden, dames en heren, namens de Stichting Nationaal Indië-monument 1945-1962 heet ik u allen van harte welkom bij de opening van een speciale tentoonstelling “Japanse Hellships; gevangen op zee” genaamd. “Japanse Hellships; gevangen op zee” is een bijzondere tentoonstelling over een bijzondere periode in onze recente Nationale geschiedenis, waarvan maar weinigen weet hebben. Er waren destijds geen duidelijke scheidslijnen en beperkingen in het gebruik van geweld, welke zich gedurende de beginjaren 40 in de Oost voltrok. Er vonden gebeurtenissen plaats, die heftig en onmenselijk waren en die moeilijk te begrijpen zijn in deze tijd en naar hedendaagse normen.

Wij moeten voorkomen dat deze gebeurtenissen onbesproken blijven en vergeten worden. Dit uit respect en ter nagedachtenis van alle betrokkenen – voor zij die omkwamen, voor zíj die deze verschrikkelijke periode en gebeurtenissen overlevenden en voor zij die als nabestaanden en 2de generatie met de trauma’s van hun ouders nu nog vaak moeten omgaan.

De Stichting Nationaal Indië-monument 1945-1962 vindt het belangrijk dat wij een bijdrage leveren aan de “overlevering” en aan de “verwerking” van deze gebeurtenissen. We spreken hier over een verleden tijd, die nog niet voltooid is. De tekst “water wast de herinnering niet weg”, die op het Monument voor de slachtoffers van de Japanse zeetransporten te Bronbeek staat, is dan ook geheel passend en zal beter begrepen moeten gaan worden.

Het NIM zal naast deze formele opening, voldoende aandacht besteden en de mogelijkheden gebruiken om dit onderwerp onder een bredere aandacht te brengen. Wij zullen dit onder andere doen door:

• Extra themabijeenkomsten met middelbare scholen te organiseren, waarbij deze scholen de tentoonstelling zullen bezoeken;

• Door een speciale bijeenkomst te organiseren, waarin het onderwerp verdiept zal worden. Extra lezingen, waarbij mogelijk historici, maar ook zeker nabestaanden, bij betrokken worden om hun verhalen te vertellen en met ons te delen;

• Door gedurende drie maanden, vijf dagen per week geïnteresseerden de gelegen te geven de tentoonstelling te bezoeken;

• En door de media te verzoeken om bekendheid aan deze tentoonstelling te geven. Onder ons zijn vandaag een TV-ploeg van L1, zowel verslaggevers van de diverse nieuwsorganisaties en instanties.

Ik doe dan ook nu al een beroep op u, de publieke omroep en de media, om dit thema onder bredere aandacht te brengen, daar wij gemerkt hebben dat het om een “vergeten thema” gaat, maar ook dat het om belangrijk thema gaat, welke het nodige respect en aandacht verdient.

Dit alles was niet mogelijk zonder de constructieve en fijne samenwerking met de Stichting Herdenking Slachtoffers Japanse Zeetransporten en het Indisch Herdenkingscentrum. Zonder hen had er zeker geen tentoonstelling “Japanse Hellships; gevangen op zee” in dit Paviljoen kunnen plaatsvinden.

Er zijn vandaag diverse vertegenwoordigers van beide partner-organisaties aanwezig en ik wil jullie dat ook alvast hartelijk bedanken voor deze fijne samenwerking. Ook was de realisatie niet mogelijk geweest zonder de ondersteuning van de volgende organisaties en instanties:

• Het Prins Bernards Cultuurfonds;

• Het Nationaal Comite 4 en 5 mei;

• De Stichting Sociaal-culturele activiteiten Hoogvonderen;

• De Gemeente Roermond;

• De Provincie Limburg;

• De Stichting 1880;

• De Suyderland Holding B.V.;

• Het V-Fonds.

Deze organisaties en instanties bedank ik hartelijk en ik hoop dat wij vele vertegenwoordigers en medewerkers van uw organisaties en instanties mogen verwelkomen op deze tentoonstelling in de komende 3 maanden.
Afsluitend, richt ik mij kort tot onze gouverneur de heer Roemer. De Stichting Nationaal Indië-monument 1945-1962 heeft nog niet zo heel lang geleden formeel kennis met u mogen maken. Dit was een fijne en constructieve bijeenkomst, waarbij ook persoonlijke aspecten en gebeurtenissen gewisseld werden. De al zeer goede samenwerking met de Provincie Limburg werd hier ook nog eens onderstreept. Sinds dien merken wij dat u een gouverneur bent, die zich durft te committeren en dit dan ook vervolgens accuraat in daden omzet. Uw aanwezigheid vandaag, zowel de bereidheid om deze tentoonstelling te openen getuigen hiervan. Wij danken u hartelijk hiervoor. Ik zal zo dadelijk het woord overgeven aan de heer Wim Kemp. Wim is voorzitter van de Stichting Vrienden van het Monument en ik kan stellen dat wij beiden, als een ideaal tandem, goed samenwerken en elkaar complementeren, waar mogelijk. Wim zal dan ook meer inhoudelijk ingaan op de tentoonstelling zelf. Wim is een van de nabestaanden van een KNIL-militair, die met de Japanse transportschepen is vervoerd naar Japan. Het was dan ook logisch dat Wim, samen met Charlotte van Dijk, óok een nabestaande en Jan Litjens, alle leden van ons NIM-bestuur de werkgroep voor de organisatie van deze tentoonstelling ging vormen. Ik dank alle drie graag voor alle voorbereidingen en hun vele werk tot nu toe.

Tenslotte dank ik u allen dat u vandaag gekomen bent en voor uw aandacht. Ik geef nu graag het woord aan de heer Wim Kemp.